دکتر معصومه آباد، عضو شورای شهر تهران معتقد است که این روز و این هفته بهانه خوبی است تا با تجدید نظر در نگرش مسئولان به دیدگاه ازدواج، برنامهریزی منطقی و درستی در کشور انجام شود. او از مسئولانی که طرح تعدد زوجات را برای افزایش جمعیت پیشنهاد دادهاند بهشدت انتقاد میکند و تشویق جوانان به ازدواج را تنها راهحل مسئله میداند. با این عضو شورای شهر گفتوگویی انجام دادهایم که میخوانید.
- ازدواج چه جایگاهی در برنامهریزی کشورمان دارد؟
امروز مصادف است با سالروز ازدواج حضرت فاطمه و حضرت علی و در تقویم کشورمان به نام روز ازدواج نامگذاری شدهاست اما نباید فراموش کنیم که با نامگذاری یک روز مسئولیت و مأموریت ما به پایان نمیرسد بلکه باید با اقدامات اساسی و زیربنایی این موضوع شکل بگیرد. در بسیاری از دانشگاههای علوم اجتماعی ما روی این موضوع کار شده است و علل این تأخیر مشخص شده و اینکه ما باید در راستای این نتایج چه اقداماتی انجام بدهیم.
من گاهی میبینم یکی از فرمایشات مقام معظم رهبری توسعه جمعیت است که در برنامهها و سخنرانیهای مختلف رویکردهای جمعیتی حاکم بر کشور باید از سیاستهای بازدارنده به سیاستهای تشویقی تغییر پیدا کند اما دیده میشود که برخی مسئولان و قانونگذار برای ترویج ازدواج مسئله تعدد زوجات را مطرح میکنندکه بهنظر من این راهحل اصلا منطقی نیست و بهتر است به راهکارهای منطقی و مثبت اندیشیده شود.
- شما چه راهی را برای افزایش جمعیت پیشنهاد میکنید؟
من فکر میکنم که نقطه شروع افزایش جمعیت تشویق جوانان به ازدواج است. باید بیندیشیم که چگونه میتوان جوانان را به روشهای تشویقی غیرتبلیغی به ازدواج تشویق کنیم. باید ببینیم برای اینکه یک جوان ازدواج کرده و تشکیل خانواده بدهد در طول زندگی خانوادگیاش دچار ناملایمات و بحرانهای تنشزا نشود و سرانجام در دام طلاق که آسیب جدی خانوادههاست دچار نشود، چه امکاناتی باید در اختیارش گذاشته شود.
یکی از مشکلات افزایش سن ازدواج است که متأسفانه برآوردهای جمعیتشناسان نشان داده است که هم در گروه دختران و هم در گروه پسران با بیش از پنج سال افزایش میانگین ازدواج در 10سال گذشته روبهرو بودهایم و باید بدانیم که بهازای هر چهار سالی که تأخیر ایجاد میشود باروری بین 20 تا 30 درصد کاهش پیدا میکند. پس ما اگر یک دوره چهار ساله را جلو بیندازیم و از تأخیر ازدواج جوانان جلوگیری کنیم در واقع یک آمار 20تا 30درصدی به زادآوری و افزایش جمعیت کمک کردهایم و باید توجه داشت که این رقم قابل توجه و قابلقبول است؛ در این شرایط نیازی نیست که ما یک خانواده را دچار آشفتگی کنیم و مسئله تعدد زوجات را بهعنوان یک راهکار رشد جمعیت درنظر بگیریم، بهتر است در کنارکاهش میانگین سن ازدواج به همگانیکردن ازدواج هم توجه کنیم.
- همگانیکردن ازدواج به چه روشهایی ممکن خواهد شد؟
در جامعه امروز وقتی با جوانان صحبت میکنیم میبینیم که یک نگرش منفی نسبت به ازدواج شکل گرفته که مهمترین دلایل این نوع نگرش مشکلات عدیدهای است که وجود دارد. جوانان وحشت و اضطرابی دارند که اصلا نباید به این مقوله نزدیک شد، ترس از هزینههای زندگی هم یکی از مسائلی است که آنها بهعنوان مانع ازدواج در پیشرو دارند، اینها در عقبنشینی جوانان نسبت به ازدواج تأثیر گذاشته است و ترجیح میدهند درست در سنی که نیاز به شریک جنسی دارند به روابط آزاد روی آورند. ما باید شرایط زندگی سالم را برای جوانانمان مهیا کنیم.